Polscy autorzy kryminałów o tym, dlaczego zabytki są ważne
Nie tylko są znanymi pisarzami kryminałów, ale również archeologami, historykami sztuki, a przede wszystkim miłośnikami naszego dziedzictwa kulturowego i zabytków. Joanna Jodełka, Marta Guzowska, Leszek Talko, Piotr Borlik oraz Tomasz Duszyński opowiadają, dlaczego dołączyli do kampanii społecznej Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Narodowy Instytut Dziedzictwa od kilku lat prowadzi akcję „Zabytki to Twoje dziedzictwo. Nie pozwól niszczyć – reaguj!”, która ma na celu uświadamianie szerokiego grona odbiorców o istotnej roli zabytków w naszym życiu i konieczności ich ochrony.
W 2021 roku w gronie ambasadorów akcji znaleźli się Hanna Greń, Ryszard Ćwirlej, Bartosz Szczygielski oraz Marcin Wroński, którzy napisali niezwykle ciekawe opowiadania o przestępstwach i wykroczeniach przeciwko zabytkom. W tym roku do grona ambasadorów dołączyli: Joanna Jodełka, Marta Guzowska, Leszek Talko, Piotr Borlik oraz Tomasz Duszyński.
Dlaczego dołączyli do kampanii NID „Nie odcinaj się od przeszłości. Dbaj o zabytki”? Czy zabytki mogą być inspirujące dla pisarza? Dlaczego, z punktu widzenia autora książek powinniśmy dbać o zabytki? Na te i wiele innych pytań autorzy kryminalnych opowiadań odpowiedzą w serii podcastów, do odsłuchania których zapraszamy na Spotify.
Tomasz Duszyński – pisarz, dziennikarz, scenarzysta gier komputerowych, a w wolnych chwilach maratończyk. Zdobywca Nagrody Czytelników Wielkiego Kalibru za „Glatz. Kraj Pana Boga” (2021). Zdobywca Złotego Pocisku Publiczności i Złotego Pocisku jury za kryminały retro z cyklu „Glatz”. Współtwórca wrocławskiego Tramwaju Gwiazd – projektu wrocławskiej, ruchomej alei gwiazd, do której zapraszane były gwiazdy filmowe, muzyczne i sportowe. Pomysłodawca i współorganizator Strzelińskiego Festiwalu Literatury. Jest także autorem książek dla dzieci i młodzieży oraz legend związanych z regionem, w którym mieszka.
Joanna Jodełka – ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 2010 roku za debiutancką powieść pod tytułem „POLICHROMIA, zbrodnia o wielu barwach” dostała Nagrodę Wielkiego Kalibru na Międzynarodowym Festiwalu Kryminału we Wrocławiu. Za kanwę tego kryminału posłużyła jej własna praca magisterska pod tytułem „Polichromia starego kapitularza w katedrze gnieźnieńskiej”. Jest autorką wielu kryminałów i thrillerów z czego „Wariatka” została wyróżniona na festiwalu „Kryminalna Piła”. Jest również autorką powieści historycznej opartej na faktach. To sensacyjna historia o ukrywaniu w czasie II wojny światowej obrazu Jana Matejki „Bitwa pod Grunwaldem”. Książka „2 miliony za Grunwald” została wyróżniona na Festiwalu Kryminału w Warszawie. W kryminalnym cyklu o przygodach Sióstr Raj główną bohaterką uczyniła konserwatorkę zabytków („Córka nieboszczyka”, „Pamiętnik karła”, „Żony Gniewu”). Jest również autorką przewodnika po wielkopolskich zabytkach pod tytułem „Na ratunek aniołom, diabłom, świętym i grzesznikom”.
Marta Guzowska – studiowała archeologię śródziemnomorską na Uniwersytecie Warszawskim. Przez kilkanaście lat pracowała w Troi, najsłynniejszym stanowisku archeologicznym świata, prowadziła też badania na terenie Grecji i Izraela. Jako pisarka zadebiutowała w 2012 r. powieścią „Ofiara Polikseny”, która zdobyła Nagrodę Wielkiego Kalibru dla najlepszej powieści kryminalnej roku. Kolejne powieści Guzowskiej zdobyły jeszcze 6 nominacji do tej nagrody, a także Nagrodę Złotego Pocisku dla najlepszej powieści kryminalnej roku oraz Nagrodę Czarnego Kapelusza – dla najlepszego powieściowego bohatera.
Leszek Talko – studiował archeologię śródziemnomorską na Uniwersytecie Warszawskim. Brał udział w wykopaliskach w Bułgarii, na Cyprze, w Syrii i Egipcie.
Przez wiele lat był reporterem i felietonistą.
Od wielu lat jest pisarzem, napisał ponad 20 książek. W tym książki dla dzieci, serię powieści kryminalnych o komisarzu Nemhauserze, ciąg dalszy „W pustyni i w puszczy”, biografię Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku Białej a także serię komediowych kryminałów, których bohaterką jest Lucja Słotka (wspólnie z Martą Guzowską).
Piotr Borlik – autor popularnych powieści kryminalnych. Absolwent Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, z tytułem inżyniera. W trakcie studiów zaczął tworzyć pierwsze opowiadania, interesował się także grami logicznymi. Został mistrzem Holandii oraz laureatem trzeciego miejsca w otwartych mistrzostwach Czech w grach logicznych. Rozpoczął pracę w fabryce telewizorów, jednak zdecydował się na rozwijanie pasji literackiej. Zadebiutował jako pisarz opowiadaniem „Matko moja!”, nagrodzonym tytułem opowiadania miesiąca czasopisma literackiego Chimera. Od tamtego czasu publikował wielokrotnie, został laureatem kilku konkursów literackich. Otrzymał stypendium prezydenta Bydgoszczy dla osób zajmujących się twórczością artystyczną oraz upowszechnianiem kultury, jak też stypendium kulturalne miasta Gdańsk.
Kilka lat spędził w Marbelli w Hiszpanii. Od 2016 mieszka w Gdańsku. Udziela się w licznych wydarzeniach kulturalnych Pomorza, jak na przykład spacer z czytelnikami po Parku Oliwskim w Gdańsku, gdzie częściowo zlokalizowana jest fabuła książki „Boska proporcja”.
Zapraszamy na stronę internetową kampanii, gdzie dostępne są wszystkie opowiadania wraz z audiobookami: https://zabytki-reaguj.nid.pl/opowiadania/, a także na stronę internetową podcastów, gdzie można pobrać wszystkie audiobooki i podcasty: https://zabytki-reaguj.nid.pl/do-pobrania/
Kampania została zrealizowana w ramach zadań wpisanych w Krajowy Program Ochrony i Opieki nad Zabytkami na lata 2019-2022, dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
